به نقل از «مهر»

سابقه باستانیِ چادر در ایران

تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۳۰۱۸۵

به گزارش خبرگزاری مهر، سیده فاطمه نعمتی، پژوهشگر حوزه زنان و خانواده طی یادداشتی به موضوع «سابقه باستانیِ چادر در ایران» پرداخت که جزئیات آن به شرح ذیل است:

فرهنگ و اخلاق خانوادگی ایرانیان قبل از ورود اسلام به این سرزمین در پوشش زنان ظهور و بروز داشته و پوشش زنان تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی شکل یافته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نوع لباس زنان در ادوار مختلف از جنبه مشترکی (گشادی و پوشانندگی بدن) برخوردار بوده و مدت زمانی طولانی بدون تغییر باقی مانده است و حجاب در طبقه اشراف و حاکمان شدیدتر از حجاب زنان معمولی بوده، به گونه‌ای که حتی در تصویرهای سنگی باقی مانده، صورت زنان دیده نمی‌شود. یک تن پوش رویی که تمام اندام‌ها را به طور کامل می پوشانده، مورد استفاده قرار می‌گرفته که بی شباهت به چادر نبوده است، بنابراین چادر برای زنان علاوه بر اینکه در دوره اسلامی به عنوان حجاب جایگاه خاصی پیدا کرده، پیشینه‌ای ملی و ایرانی نیز دارد.

مهمترین مدارک باقی مانده از پوشش ایرانیان، به دوره مادها باز می‌گردد. با توجه به منابع و مدارک محدود، زنان از نوعی لباس چیندار با شال تزئینی استفاده می‌کردند که این طرح لباس عبارت بود از پیراهنی بلند که تا روی پاها کشیده می‌شد و دو قطعه پارچه‌ی شال مانند به صورت آستین‌های باز و بدون درز در سر شانه قرار می‌گرفت.

در حفاری‌های ناحیه ارزنجان ترکیه جعبه‌ای استوانه‌ای از جنس نقره کشف شده که شبیه گلدان و بسیار قدیمی است و اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. نقش روی جعبه یک زوج ایرانی وابسته به طبقات اشراف را به تصویر می‌کشید که لباس مرد عبارت بود از پیراهن تا روی زانو که در زیر بالاپوش مخفی مانده است و شلواری تقریباً گشاد و چیندار با دمپایی جمع و با کفش که مخصوص مناطق دشتی و هموار است و بالا پوش پایین‌تر از زانوان کشیده شده است، کلاهی روسری مانند با انتهای گره خورده که قسمت‌هایی از آن نیز به پشت سر افتاده است، روی سر فرد دیده می‌شود.

لباس زن در این نقش برجسته عبارت از پیراهنی بلند و بدون آستین که روی پاها را پوشانده است. قسمت بالا تنه و دامن پیراهن دو تکه بوده و بعد به یکدیگر متصل شده است. بالا تنه به صورت یقه‌ای نیم‌گرد و به صورت تنگ تا کمر امتداد یافته است. دامن به شکل استوانه‌ای با چین‌های موازی و تا حدی مورب طرح ریزی شده است. چین‌های مزبور در زیر نواری پهن از جنس همان پارچه که از بالا تا پایین دامن کشیده شده مخفی شده اند.

از عهد اشکانیان، نقشی سنگی در موزه لوور پاریس وجود دارد که در آن زنی عمامه به سر دارد، چادری گشاد پوشیده و با دست چپ قسمتی از چادر را در پایین سینه خود جمع کرده و با دست راست چادر مقابل صورت را به وضعی مطبوع گرفته است. همچنین مجسمه‌ای در موزه دمشق وجود دارد که وضعیت پوشش زنان این دوره را روشن‌تر می‌کند. این بانو نشسته و چادری او را پوشانده است. چادر زنان اشکانی به رنگ‌های شاد ارغوانی و سفید بوده است و عموم زنان همراه با چادر از پیراهن‌های بلند که تا مچ پا را می پوشانده، استفاده می‌کردند.

لباس زنان دوران ساسانی را عموماً پیراهنی یک دست، بلند و چین دار تشکیل می‌داد که گاهی به قسمت انتهایی دامن، پارچه‌ای اضافی و پر چین تر اضافه می‌شد. هر دوی این پیراهن‌ها آستین‌هایی بلند تا مچ دست و یقه‌ای گرد و نسبتاً بسته داشتند.

نوعی بالاپوش دیگر نیز استفاده می‌شد که این بالاپوش به صورت قبایی بود که تا ساق پا می‌رسید و یقه آن گرد و حاشیه دوزی شده بود. همچنین زنان مانند مردان از شلوارهایی کشی و چین دار استفاده می‌کردند که در کمر و دمپا دارای لیفه بود و با بند جمع می‌شد. همچنین زنان گاهی چادری گشاد و پرچین به سر می‌کردند که تا وسط ساق پا می‌رسید. نقوشی که از بانوان ساسانی در بشقاب‌های ساخته شده به تصویر درآمده، نشان می‌دهد که هر یک از بانوان چادری به خود پیچیده است.

در ایران باستان، تمام زنان سرپوشی که تا روی مقداری از لباس زا هم پوشانده بود، بر سر داشتند و این همان روسری یا حجابی است که زنان زرتشتی حتی امروز هم برای رفتن به آتشکده از آن استفاده می‌کنند. در دوره‌ای مساله حجاب در ایرانیان شدت یافت و حتی به خانه نشینی رسید که مطابق آنچه در تاریخ آمده، این امر به دلیل حفظ زنان و دختران از طمع شاهان و شاهزادگان بوده است.

از اواخر دوره ساسانی، عیاشی درباریان به حدی شد که مردم عادی برای حفظ خود از دست اندازی آنان، حجاب‌های سفت و سخت و پوشاندن صورت را استفاده کرده و حتی برای این منظور از مناطق نزدیک دربار کوچ کردند.

آنچه مشخص است اینکه در ایران باستان، هیچگاه تن نمایی و عیان سازی زیبایی جسمی در میان زنان در تمام طبقات وجود نداشته و زنان در طبقات اشراف و مرفه از تعداد بالاپوش‌های بیشتری استفاده می‌کردند و حتی در تصاویر باقی مانده از عهد باستان، صورت زنان کامل تصویر نشده است.

منابع:

روزگاران ایران یا گذشته ایران باستان، عبدالحسین زرین کوب، انتشارات سخن

پوشش زنان در ایران پیش از اسلام، احمد جمالی زاده، مجله مطالعات ایرانی، ۱۳۸۹

کد خبر 5930481

منبع: مهر

کلیدواژه: زنان خانواده حجاب و عفاف هلال احمر جمهوری اسلامی ایران قوه قضاییه سازمان هواشناسی تهران بارش باران امداد رسانی دستگیری پلیس راهور گردشگری ترکمنستان جنگ غزه وضعیت جوی کشور ستاد اجرایی فرمان حضرت امام ره علی ولیپور گودرزی استفاده می کردند باقی مانده پوشش زنان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۳۰۱۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سابقه نامزدهای انتخابی را در سامانه «انتخاب ایران» بخوانید

­سخنگوی ستاد انتخابات کشور گفت: مردم می‌توانند با مراجعه به سامانه «انتخاب ایران»، از سوابق نامزد مورد نظرشان در انتخابات مجلس شورای اسلامی جویا شوند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، محسن اسلامی در گفت‌وگویی با اشاره به آمادگی وزارت کشور برای برپایی انتخابات دور دوم دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، گفت: این دور از انتخابات در ۱۵ استان کشور برگزار می‌شود، در ۲۲ حوزه انتخابیه ۱۱ هزار و ۵۰۰ شعبه اخذ رأی در نظر گرفته شده است. انتخابات ۲۱ اردیبهشت، در هشت حوزه انتخابیه تبریز، تهران، آبادان، شیراز، کرمانشاه، خرم‌آباد، قائم‌شهر و ملایر به صورت تمام‌الکترونیکی برگزار می‌شود. وزارت کشور برای این هشت حوزه، تعرفه کاغذی هم ارسال کرده که در صورت بروز هرگونه مشکلی، شیوه رأی‌گیری در آن حوزه تغییر خواهد کرد.

وی با اشاره به شکل برگه تعرفه‌های رأی افزود: در مرحله نخست به دلیل برگزاری همزمان انتخابات دوازدهمین دوره مجلس و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، تعرفه‌ها یکپارچه بود، اما در مرحله دوم فقط برگه تعرفه رأی مختص انتخابات مجلس است، بر این اساس تعرفه دور دوم انتخابات کوچک‌تر و به سبک ایرانی-اسلامی طراحی و به استان‌های مربوط چاپ و ارسال شده است و درباره تعرفه‌های انتخاباتی مشکلی وجود ندارد.

وی ادامه داد: تبلیغات مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی از ساعت صفر بامداد سیزدهم اردیبهشت در فضای حقیقی و مجازی آغاز شد و به مدت یک هفته ادامه دارد. دستورالعمل تبلیغات و قانون مرتبط با تبلیغاتی که در مرحله نخست اطلاع‌رسانی شده، ملاک خواهد بود، بنابراین از نامزدها انتخابات می‌خواهیم بر اساس آن عمل کنند. نامزدهای انتخابات باید وارد سامانه مالی انتخابات شوند و منابعی که برای تبلیغات در اختیار گرفته‌اند، ثبت کنند، همچنین نامزدها سعی کنند هزینه‌های انتخاباتیشان از سقف مصوب بالاتر نرود. سامانه انتخاب ایران، برای اطلاع مردم از زندگینامه، شرح حال و سوابق نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس در نظر گرفته شده است و مردم می‌توانند با مراجعه به این وبگاه از سابقه کاری نامزدهای مورد نظر خود مطلع شوند.

سخنگوی ستاد انتخابات کشور تاکید کرد: کسانی می‌توانند در مرحله دوم رأی دهند که حتماً در دور نخست در همان حوزه انتخابیه رأی داده باشند یا در کل کشور رأی نداده باشند.

کد خبر 749954